Krajowy Rejestr Dłużników Niewypłacalnych – KRDN. Co to za baza dłużników?
Wpis do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych może mieć bardzo poważne konsekwencje. Baza działa na zasadzie jawności, dlatego każdy kto został tam wpisany będzie miał problemy nie tylko z zaciągnięciem pożyczki. Przedsiębiorcy wpisani do RDN mogą mieć trudności z pozyskaniem zaufania klientów i potencjalnych kontrahentów. Dlaczego? Zapraszamy do artykułu.
Krajowy Rejestr Dłużników Niewypłacalnych – co to jest?
KRDN został założony w 2003 roku. Jest to jeden z trzech elementów Krajowej Rady Sądowniczej. Jednocześnie stanowi jedną z siedmiu baz, do których może zostać wpisany przedsiębiorca i konsument, który nie potrafi realizować swoich zobowiązań finansowych. Nie służy do sprawdzenia zdolności kredytowej tak jak Biuro Informacji Kredytowej. Celem KRDN jest m.in. pomoc w zmniejszeniu ryzyka podejmowanych transakcji wśród kontrahentów.
Rejestr działa na zasadzie jawności formalnej i materialnej. Dzięki temu każdy ma dostęp do informacji, które zostały do niego wpisane. W konsekwencji przedsiębiorcy mają możliwość zweryfikowania wiarygodności innych firm. Rejestr powinien więc wzmacniać bezpieczeństwo obrotu pieniędzy w biznesie.
W RDN zamieszczane są takie dane jak:
- imię i nazwisko dłużnika,
- PESEL,
- nazwa firmy,
- numer identyfikacyjny,
- REGON,
- siedziba i adres firmy,
- podstawa wpisu razem z sygnaturą akt sprawy upadłościowej lub postępowania o wyjawienie majątku,
- oznaczenie tytułu wykonawczego,
- oznaczenie wierzyciela,
- podanie kwoty wierzytelności,
- data wpisu lub data złożenia wniosku o wpis.
Aby dowiedzieć się, czy kontrahent znajduje się na liście RDN można zapytać na dwa sposoby. Pierwszym jest samodzielne udanie się do oddziału Centralnej Informacji KRS. Można też wejść na stronę internetową KRS i tam złożyć wniosek. Jego koszt wynosi obecnie 30 zł. Informacja o kontrahencie powinna zostać udzielona natychmiast.
KRDN – kto może zostać wpisany do rejestru dłużników?
Od 15 marca 2018 r wpis do KRDN jest wykonywany jedynie z urzędu wobec:
- osoby fizycznej, która prowadzi działalność gospodarczą, ale została stwierdzona upadłość lub jeżeli wniosek o ogłoszenie ich upadłości został oddalony na podstawie art. 13. ustawy z dn. 28.02.2003 r. Prawo upadłościowe,
- osoby fizycznej, wobec której została umorzona egzekucja sądowa lub administracyjna, gdy koszty egzekucji przewyższają koszty prowadzonej egzekucji,
- osoby fizycznej, która została pozbawiona przez sąd upadłościowy prawa do: prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek, pełnienia pełnomocnictwa w spółce handlowej lub w przedsiębiorstwie państwowym albo członkostwa w radzie nadzorczej,
- dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku na podstawie przepisów kodeksu prawa cywilnego o postępowaniu egzekucyjnym,
- dłużników alimentacyjnych, których zaległości w płaceniu przekraczają 6 miesięcy,
- wspólników, którzy ponoszą odpowiedzialność całym majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli ogłoszono ich upadłość na podstawie ustawy z dn. 28.02.2003 r. Wyjątkiem jest spółka komandytariuszy (w uproszczeniu – komandytariusz to osoba, która wniosła do firmy swój majątek, ale nie jest jednocześnie osobą obracającą towarami czy pieniędzmi w spółce),
- wspólników przeciw którym umorzono postępowanie egzekucyjne, jeśli powodem jest przewyższenie kosztów egzekucji od uzyskanej w ten sposób kwoty,
- osoby fizycznej, która nie prowadziła działalności gospodarczej, ale ogłoszono jej upadłość.
Sąd powszechny i komornik mają obowiązek poinformować o powyższych ustaleniach sąd rejestrowy KRS. To ten organ jest upoważniony do wpisania przedsiębiorcy na listę Krajowego Rejestru Dłużników Niewypłacalnych.
Sąd będzie na bieżąco informować dłużnika o czynnościach zmierzających do wpisania go do RDN. W związku z tym do dłużnika zostaną wysłane zawiadomienia sądowe, m.in. o terminach postępowań. Jeśli miejsce zamieszkania dłużnika nie będzie znane, wtedy sąd ustanowi dla niego kuratora. Wpis do RDN nastąpi na podstawie orzeczenia sądu.
Wcześniej taki wpis mógł zostać osiągnięty również na wniosek, czyli na podstawie zgłoszenia, które złożył wierzyciel. Wnioskujący musiał spełniać dwa warunki:
- posiadanie ważnego tytułu wykonawczego przeciwko osobie dłużnej, przyznanego przez sąd,
- dłużnik nie zwrócił należności w ciągu 30 dni od daty wezwania do zapłaty.
Koszt złożenia wniosku wynosił 400 zł.
Wpis do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych – konsekwencje
Wpis do KRDN informuje potencjalnych kontrahentów, że dłużnik jest niewypłacalny. Może to nieść ze sobą wiele skutków:
- utrata zaufania obecnych klientów,
- trudności z pozyskaniem nowych klientów,
- zmniejszenie pozycji marki na rynku,
- banki i firmy pożyczkowe mogą odmówić kredytu i pożyczki.
Zdolność finansowa przedsiębiorcy dla banków i potencjalnych kontrahentów jest kluczowym elementem. Dlatego wpis do KRDN jest tak niebezpieczny dla przedsiębiorców. Można w ten sposób stracić nie tylko dobre imię firmy, ale przede wszystkim źródło utrzymania. Dlatego już sama informacja o zamiarze wpisania do KRDN zazwyczaj powoduje szybkie uregulowanie należności ze strony dłużnika.
Z drugiej strony wierzyciel po otrzymaniu należności nie ma obowiązku zgłaszać wniosku o usunięcie informacji z KRDN. Może to zrobić dłużnik – po spłaceniu swojego zobowiązania lub jeśli orzeczenie w jego sprawie ulegnie zmianie (np. z powodu uchylenia dowodów). Jeśli tego nie zrobi, to informacja zostanie na liście RDN przez 10 lat.
Likwidacja KRDN. Pojawi się Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości
Założenia KRDN są słuszne, jednak okazuje się, że ten rejestr nie jest wystarczający. 26 stycznia 2018 r. została podpisana ustawa, która ma na celu likwidację KRDN. Wejdzie ona w życie 1 lutego 2019 roku. Na miejscu Krajowego Rejestru Dłużników Niewypłacalnych pojawi się Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości.
W nowym rejestrze mają zostać opublikowane informacje o:
- osobach fizycznych,
- osobach prawnych,
- jednostkach organizacyjnych, które nie są osobami prawnymi, ale posiadają zdolność prawną.
Zostanie też określona minimalna kwota wierzytelności, w związku z którym zaistnieje groźba wpisania do CRRU. Całkowita kwota nie będzie mogła być mniejsza niż 2 tys zł. Po 1 lutego 2019 nie będzie możliwe dokonanie wpisów do RDN, ale sam rejestr będzie nadal istniał. Zostaną też zachowane zmiany i wykreślenia z RDN do 31.01.2019 r.